ΔΕΕ – Δυνατότητα των κρατών μελών να εφαρμόζουν μειωμένο συντελεστή σε ορισμένες παραδόσεις αγαθών
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο στην δίκη C-499/16 σχετικά με την εφαρμογή του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ σε ορισμένα τρόφιμα τα οποία έχουν ημερομηνία ελάχιστης διατηρησιμότητας τα εξής:
Για να δοθεί απάντηση στο ερώτημα που υπεβλήθη στο ΔΕΕ, θα πρέπει να εξακριβωθεί αν εθνική νομοθεσία όπως η επίμαχη στην κύρια δίκη θίγει την αρχή της φορολογικής ουδετερότητας.
Από πάγια νομολογία προκύπτει ότι η αρχή αυτή δεν επιτρέπει να επιφυλάσσεται διαφορετική μεταχείριση από πλευράς ΦΠΑ σε παρόμοια αγαθά ή υπηρεσίες που βρίσκονται σε ανταγωνισμό μεταξύ τους.
Όσον αφορά την εκτίμηση της ομοιότητας των αγαθών ή των υπηρεσιών, που εναπόκειται εν τέλει στον εθνικό δικαστή, από τη νομολογία του Δικαστηρίου προκύπτει ότι πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κυρίως η άποψη του μέσου καταναλωτή.
Δύο αγαθά είναι παρόμοια και δύο υπηρεσίες είναι παρόμοιες όταν έχουν ανάλογες ιδιότητες και ικανοποιούν τις ίδιες ανάγκες του καταναλωτή, με γνώμονα ένα κριτήριο συγκρισιμότητας των χρήσεων, και όταν οι υπάρχουσες διαφορές δεν επηρεάζουν σημαντικά την απόφαση του μέσου καταναλωτή να αναζητήσει ένα συγκεκριμένο αγαθό ή μια συγκεκριμένη υπηρεσία.
Επομένως, στο αιτούν δικαστήριο εναπόκειται να διεξαγάγει συγκεκριμένη έρευνα προκειμένου να αποδειχθεί αν το γεγονός ότι η ημερομηνία λήξης καθορίζεται κατά τέτοιο τρόπο ώστε η διάρκεια συντήρησης να μην υπερβαίνει τις 45 ημέρες είναι αποφασιστικό από πλευράς του μέσου καταναλωτή όταν αυτός επιλέγει να αγοράσει είδη ζαχαροπλαστικής και γλυκίσματα.
Το δικαστήριο θα πρέπει να εξετάσει αν υπάρχουν στην συγκεκριμένη αγορά είδη ζαχαροπλαστικής ή γλυκίσματα των οποίων η ημερομηνία λήξης δεν υπερβαίνει μεν τις 45 ημέρες, είναι όμως παρόμοια, στα μάτια του οικείου καταναλωτή, με τα είδη ζαχαροπλαστικής και τα γλυκίσματα τα οποία έχουν ημερομηνία ελάχιστης διατηρησιμότητας που υπερβαίνει τις 45 ημέρες, όπως τα παρασκευαζόμενα από την εταιρία που αφορά η συγκεκριμένη δίκη, και τελούν σε σχέση υποκατάστασης με τα δεύτερα.
Αν μπορεί να διαπιστωθεί η ύπαρξη τέτοιων προϊόντων, η μικρότερη των 45 ημερών διάρκεια συντήρησης δεν είναι καθοριστική για τον μέσο καταναλωτή και η επιλογή του καταναλωτή αυτού ενδέχεται να επηρεαστεί από την εφαρμογή διαφορετικών συντελεστών ΦΠΑ. Σε μια τέτοια περίπτωση, η αρχή της φορολογικής ουδετερότητας αντιτίθεται προς τις επίμαχες στην κύρια δίκη εθνικές διατάξεις.
Αντιθέτως, αν το αιτούν δικαστήριο, στο πλαίσιο της συγκεκριμένης εξέτασης που οφείλει να πραγματοποιήσει, καταλήξει στη διαπίστωση ότι ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ για τα είδη ζαχαροπλαστικής και τα γλυκίσματα των οποίων η ημερομηνία λήξης καθορίζεται κατά τέτοιο τρόπο ώστε η διάρκεια συντήρησης να μην υπερβαίνει τις 45 ημέρες δεν έχει ως αποτέλεσμα την ευνοϊκή μεταχείριση των πωλήσεων των προϊόντων αυτών σε σχέση με τα είδη ζαχαροπλαστικής και τα γλυκίσματα των οποίων η ημερομηνία λήξης καθορίζεται κατά τέτοιο τρόπο ώστε η διάρκεια συντήρησης να υπερβαίνει τις 45 ημέρες, από τη διαπίστωση αυτή μπορεί να συναχθεί ότι οι δύο αυτές κατηγορίες ειδών ζαχαροπλαστικής και γλυκισμάτων δεν αποτελούν παρόμοια αγαθά ευρισκόμενα σε ανταγωνισμό μεταξύ τους.
Σε μια τέτοια περίπτωση, η αρχή της φορολογικής ουδετερότητας δεν αντιτίθεται προς τις επίμαχες στην κύρια δίκη εθνικές διατάξεις.
Για τους λόγους αυτούς, το Δικαστήριο (έκτο τμήμα) αποφαίνεται:
Το άρθρο 98 της οδηγίας 2006/112/ΕΚ του Συμβουλίου, της 28ης Νοεμβρίου 2006, σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας, έχει την έννοια ότι δεν αντιτίθεται –υπό την προϋπόθεση ότι τηρείται η αρχή της φορολογικής ουδετερότητας, πράγμα που εναπόκειται στο αιτούν δικαστήριο να εξακριβώσει– σε εθνική νομοθεσία, όπως η επίμαχη στην κύρια δίκη, η οποία εξαρτά την εφαρμογή του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ στα νωπά είδη ζαχαροπλαστικής και στα γλυκίσματα αποκλειστικά και μόνον από το κριτήριο της «ημερομηνίας ελάχιστης διατηρησιμότητάς» τους ή της «τελικής ημερομηνίας ανάλωσής» τους.
Πηγή: www.taxheaven.gr
