Μηνιαίες συγκεντρωτικές 2014 – Να λυθεί ή να κοπεί ο γόρδιος δεσμός
Κωνσταντίνος Δημ. Γραβιάς
Πτυχιούχος Οικον. Παν/μίου Πειραιά
Λογιστής – φοροτεχνικός
Μέλος της επιστημονικής ομάδας του TAXHEAVEN
Είναι καιρός να κατανοήσουν οι άνθρωποι του υπ. Οικονομικών ότι η υποβολή των μηνιαίων συγκεντρωτικών καταστάσεων ως μέσο για την πάταξη της φοροδιαφυγής -βάσει του υφιστάμενου καθεστώτος- αποτελεί ουσιαστικά φενάκη. Οι αλλεπάλληλες παρατάσεις στην καταληκτική ημερομηνία υποβολής των καταστάσεων αυτών, η σύγχυση που έχει δημιουργηθεί όλο αυτό το διάστημα, οι συνεχόμενες οδηγίες για την ομοιόμορφη εφαρμογή του μέτρου που αντί να εφησυχάσουν και να διευκολύνουν έφεραν περαιτέρω αναστάτωση στους κόλπους των λογιστών, καθώς και μία σειρά άλλων παραγόντων, καθιστούν το όλο εγχείρημα του υπ. Οικ. μία ακόμη ατελέσφορη φορολογική υποχρέωση που δεν θα συνδράμει διόλου στη μείωση της φοροδιαφυγής, στόχο που ευαγγελίζονταν οι οραματιστές της. Το μέτρο αυτό έτσι όπως έχει διαμορφωθεί η κατάσταση σχετικά με τον τρόπο και το χρόνο υποβολής, μπορεί να θεωρηθεί κάλλιστα σαν ένα ακόμη λιθαράκι που συμβάλλει στην αύξηση της ηλεκτρονικής γραφειοκρατίας, η οποία σφίγγει ολοένα και περισσότερο σαν βρόχος το λαιμό τόσο των επιχειρηματιών, όσο και των λογιστών.
Αναφορικά με τα ισχνά αποτελέσματα που θα επιφέρει αυτό το μέτρο που καθιερώθηκε εδώ και καιρό και με βάση την υπάρχουσα σχεδίαση του υπ. Οικ. έχουν γίνει πολλές αναφορές μέχρι στιγμής μέσω αρθρογραφίας, παρεμβάσεων, προτάσεων, κ.λπ., οπότε δεν υπάρχει λόγος να τις επαναλαμβάνουμε. Έτσι όπως λειτουργεί το όλο σύστημα μέχρι στιγμής δεν είναι προάγγελος της πάταξης του νοσηρού φαινομένου της φοροδιαφυγής που ταλανίζει τη χώρα μας παλαιόθεν.
Βάσει των σημερινών συνθηκών, εν μέσω εξαγγελιών για τη διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τη Γ.Γ.Π.Σ., τη δημιουργία περιουσιολογίου και άλλων μέτρων που πέφτουν στο τραπέζι για τη συρρίκνωση της φοροδιαφυγής, η υποχρέωση για την υποβολή συγκεντρωτικών καταστάσεων για το έτος 2014 με απώτερο στόχο την πάταξη της φοροδιαφυγής, φαντάζει σαν κάτι ουτοπικό. Γιατί, είναι τουλάχιστον αστείο να νομίζουμε πως θα πληγεί το τέρας της φοροδιαφυγής μέσω της υποβολής στοιχείων των επιχειρήσεων με στοιχεία που αφορούν στο φορολογικό έτος 2014, δυο βήματα μόλις πριν την εκπνοή του 2015! Αν μάλιστα λάβουμε υπόψη και τον έλεγχο των αποκλίσεων που έπεται της υποβολής, τότε αντιλαμβάνεται ο καθένας ότι οι διασταυρώσεις από το υπ. Οικ. θα πραγματοποιηθούν μέσα στο έτος 2016. Εν ολίγοις και κατά το κοινώς λεγόμενο, ζήσε Μάη μου να φας τριφύλλι.
Ουσιαστικά, η υποβολή των στοιχείων για το 2014 έτσι όπως θα πραγματοποιηθεί θυμίζει από πλευράς χρόνου υποβολής το προγενέστερο καθεστώς των συγκεντρωτικών καταστάσεων. Δηλαδή, καταργήθηκε μία υποχρέωση χρόνων και θεσπίστηκε ένα νέο καθεστώς που επέφερε τεράστια αναστάτωση στα λογιστήρια όλης της χώρας, αλλά και στους επαγγελματίες λογιστές, για να καταλήξουμε και πάλι -μετά από τόση ταλαιπωρία εκ μέρους μας- σε μία υποβολή στοιχείων των οποίων η επεξεργασία και ο έλεγχος δεν θα διαφέρει σε τίποτα σε σχέση με τα προηγούμενα. Πόσο βοήθησε όμως στη σύλληψη και καταστολή της φοροδιαφυγής το προγενέστερο καθεστώς της υποβολής των συγκεντρωτικών καταστάσεων και πόσο περισσότερο θα βοηθήσει το υφιστάμενο μέτρο με βάση τα ισχύοντα;
Όπως έχω ξαναγράψει κάθε νουνεχής και συνειδητοποιημένος δημόσιος λειτουργός όταν συλλάβει στο μυαλό του μία ιδέα και θέλει να τη μετατρέψει σε ένα νέο μέτρο – που όμως έχει αντίκτυπο στην καθημερινότητα χιλιάδων επιχειρήσεων και επαγγελματιών- επιβάλλεται πριν τη θέσπισή του να έχει σταθμίσει όλα τα δεδομένα και τις παραμέτρους, να καθορίσει σαφές νομικό πλαίσιο και να οριοθετήσει συγκεκριμένο, ξεκάθαρο και εφικτό στόχο. Όλα αυτά πρέπει να τα κάνει όμως αφού προηγουμένως συνυπολογίσει και το γραφειοκρατικό κόστος σε ανθρώπινες εργατοώρες που απαιτούνται για την υλοποίηση του μέτρου αυτού. Στη χώρα μας δεν γίνεται ποτέ κάτι τέτοιο αφού η αγαπημένη πρακτική των υπευθύνων είναι να νομοθετούν χωρίς μεθοδικότητα και κυρίως αγνοώντας βασικούς κανόνες της αγοράς και της καθημερινότητας.
Όντας θιασώτης του εκσυχρονισμού της δημόσιας Διοίκησης γενικότερα, αλλά και της αναβάθμισης των ηλεκτρονικών υπηρεσιών του taxisnet που θα συμβάλλει στη βελτίωση των συνθηκών εργασίας του κλάδου, φρονώ ότι πρέπει να γίνουν κι άλλα βήματα προς την επίτευξη του στόχου αυτού, όμως σε καμία περίπτωση δεν πρέπει οι λογιστές να αντιμετωπίζονται από τους ιθύνοντες του υπ. Οικ. ως τα πειραματόζωα που θα κληθούν να εφαρμόσουν τις εκάστοτε αδόκιμες προσπάθειες κατά της φοροδιαφυγής.
Από την ημέρα θέσπισης του μέτρου των μηνιαίων συγκεντρωτικών το μόνο θετικό στοιχείο είναι πως εντοπίζουμε ξεχασμένα τιμολόγια με μικροποσά των πελατών που δεν μας τα προσκόμισαν ποτέ για καταχώριση. Αυτό όμως αποτελεί ικανό λόγο για να συνεχιστεί το μέτρο αυτό εν μέσω τέτοιας ταλαιπωρίας και σύγχυσης; Αυτό είναι το ζητούμενο; Μήπως έτσι όπως εφαρμόζεται το μέτρο αυτό είναι ανεδαφικό και η όλη προσπάθεια αδόκιμη;
Πάμε όμως τώρα στο δια ταύτα. Στις 30/10/2015 (σ.σ. μετά την ανακοίνωση της προχθεσινής παράτασης) εκπνέει η προθεσμία υποβολής των καταστάσεων αυτών και η συντριπτική πλειοψηφία των λογιστών-φοροτεχνικών δεν τις έχει υποβάλλει. Οι λόγοι που δεν έχουν υποβληθεί οι εν λόγω καταστάσεις είναι πολλοί και έχουν αναλυθεί πλειστάκις. Η απροθυμία υποβολής των καταστάσεων αυτών πηγάζει αφενός μεν, από το γεγονός ότι έχουν δημιουργηθεί τεράστια προβλήματα και σύγχυση από την καθιέρωση του μέτρου αυτού, αφετέρου δε, από την πεποίθηση που έχει η πλειονότητα των λογιστών ότι η θέσπιση αυτής της υποχρέωσης είναι ανεδαφική και άκρως γραφειοκρατική. Αυτή η άρνηση της μεγαλύτερης μερίδας των συναδέλφων να υποβάλουν τις σχετικές καταστάσεις, σε συνδυασμό με την τεράστια πίεση χρόνου που υφίστανται όλοι οι συνάδελφοι από τους φρενήρεις ρυθμούς της καθημερινότητας και τις ατελείωτες υποχρεώσεις, έχουν οδηγήσει την κατάσταση σε αδιέξοδο και τους συναδέλφους σε απόγνωση. Μάλιστα, έχουν δημιουργηθεί και έριδες μεταξύ συναδέλφων που τάσσονται υπέρ ή κατά του μέτρου, σε συναδέλφους που υποβάλουν και άλλους που αρνούνται, με αποτέλεσμα να «είμαστε μια ωραία ατμόσφαιρα», όπως θα λεγε και ο αείμνηστος Ντίνος Ηλιόπουλος. Όμως, κανείς δεν μπορεί να κατηγορήσει τους μεν και τους δε, γιατί και οι δύο πλευρές έχουν τα δίκια τους, οπότε αντιλαμβάνομαι απόλυτα τους προβληματισμούς αμφοτέρων.
Προκειμένου να αποσυμπιεστεί η υφιστάμενη κατάσταση πρέπει να παρθούν άμεσα μέτρα, έτσι ώστε να ομαλοποιηθούν τα πολλά προβλήματα που έχουν ανακύψει, αλλά και να επανέρθει η ηρεμία σε όλους εμάς που καλούμαστε να εφαρμόσουμε την όπως αποδεικνύεται απόλυτα γραφειοκρατική αυτή υποχρέωση. Αντιλαμβάνομαι ότι είναι δύσκολο για τους ιθύνοντες να παραδεχτούν δημοσίως ότι το μέτρο αυτό δεν θα φέρει τελικά τα αποτελέσματα που προσδοκούσαν και ότι επέφερε τεράστια αναστάτωση, όμως καλό θα είναι κάποια στιγμή να έχουν την παρρησία να το δηλώσουν. Δεν είναι η πρώτη φορά άλλωστε που ένα μέτρο αποδεικνύεται στην πράξη ανεδαφικό. Και παρά το γεγονός ότι έχουμε ταλαιπωρηθεί τόσο πολύ απ΄ όλη αυτή την κατάσταση πιστεύω ότι μία τέτοια κίνηση από το υπ. Οικονομικών θα ήταν σωστή και η απολύτως λογική. Πρέπει άμεσα να λυθεί ή να κοπεί ο γόρδιος δεσμός των συγκεντρωτικών καταστάσεων.
Η πρότασή μου ώστε να επέλθει κατά κάποιο τρόπο η ηρεμία στο χώρο είναι η κατάργηση του υφιστάμενου καθεστώτος υποβολής των καταστάσεων αυτών και η πλήρης επανασχεδίασή του για τις υποβολές που αφορούν στο έτος 2015 και μετά. Όμως, επειδή αντιλαμβάνομαι ότι η κατάργηση της υποχρέωσης αυτής ίσως δεν είναι αρεστή στους ιθύνοντες, αφού πάντα ζητούνται ισοδύναμα σε κάθε είδους κατάργηση, σκέφτηκα και μία εναλλακτική πρόταση που θα μπορούσε να ακολουθηθεί:
α) Καθιέρωση ετήσιας υποβολής συγκεντρωτικών καταστάσεων για το έτος 2015, με μετάθεση των καταληκτικών ημερομηνιών και με ταυτόχρονη αύξηση του ορίου υποβολής ανά στοιχείο συναλλαγής. Μη ξεχνάμε ότι τα εικονικά τιμολόγια και γενικότερα οι διάφοροι τρόποι φοροδιαφυγής δεν αφορούν σε τιμολόγια των 100,00, 200,00, 300,00, 500,00 ή 1.000,00 ευρώ, αλλά σε πολύ μεγαλύτερα.
β) Επανασχεδιασμός του όλου μέτρου για το έτος 2015 με τη συνδρομή των φορέων μας, αλλά και φορέων άλλων παραγωγικών τάξεων.
γ) Η υποβολή των καταστάσεων για το έτος 2014 να εμπίπτει σε καθεστώς πιλοτικής εφαρμογής και να μην επιβάλλονται τα πρόστιμα του Κ.Φ.Δ. σε περίπτωση εκπρόθεσμης υποβολής τους. Απλά να υπάρχει μία δικλείδα ασφαλείας αναφορικά με την υποβολή τους (π.χ. να προβλέπεται ότι για να υποβληθούν οι καταστάσεις του 2015 θα πρέπει να έχει προηγηθεί η πιλοτική υποβολή των καταστάσεων του 2014).
Κατά την άποψή μου το υφιστάμενο καθεστώς έτσι όπως είναι σχεδιασμένο και με βάση τα μύρια προβλήματα που έχει δημιουργήσει δεν μπορεί να συνδράμει στην καταπολέμηση των νοσηρών φαινομένων που ταλανίζουν την οικονομία του τόπου. Όλοι μας πιστεύω θέλουμε να μην υπάρχουν τέτοια φαινόμενα και να πληρώνει ο καθένας τους φόρους που του αναλογούν με βάση τα εισοδήματά του. Αρκεί αυτά που μας ζητούνται για να υλοποιήσουμε να είναι εφικτά και όχι να εμπίπτουν στις ατέρμονες γραφειοκρατικές διαδικασίες. Φυσικά δεν πρόκειται ποτέ να εξαλειφθεί η φοροδιαφυγή, αλλά αν συρρικνωθεί θα είναι πολύ σημαντικό για τον τόπο. Όμως, θεωρώ ότι οι όποιες ενέργειες για την πάταξη της φοροδιαφυγής, την είσπραξη του φ.π.α., κ.λπ. πρέπει να έχουν μακροπρόθεσμους ορίζοντες και κυρίως να στηρίζονται σε λύσεις και προτάσεις που θα είναι εφαρμόσιμες και δεν θα επιφέρουν τεράστιο γραφειοκρατικό κόστος στις επιχειρήσεις και στους επαγγελματίες.
Είμαι σίγουρος ότι αρκετοί συνάδελφοι που θα διαβάσουν όσα γράφω θα διαφωνήσουν, γιατί είναι υπέρμαχοι του μέτρου αυτού και γιατί έχουν κοπιάσει πολύ προκειμένου για να στείλουν τις καταστάσεις αυτές εδώ και τόσο καιρό. Σέβομαι τον κόπο όλων των συναδέλφων που θυσίασαν ακόμη και τον προσωπικό τους χρόνο προκειμένου να είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους και συμμερίζομαι απολύτως τους προβληματισμούς τους. Άλλοι συνάδελφοι ίσως συμφωνήσουν με τα γραφόμενά μου γιατί πρεσβεύουν τα ίδια ή περίπου τα ίδια. Το ζητούμενο φυσικά δεν είναι αν συμφωνούμε ή διαφωνούμε μεταξύ μας, ούτε αν ο ένας έχει περισσότερο δίκιο απ΄ τον άλλον. Άλλωστε κανείς δεν διεκδικεί το αλάθητο και η κάθε άποψη είναι σεβαστή. Αυτό όμως που πιστεύω είναι ότι με κοινή προσπάθεια εκ μέρους μας θα βρεθούν και οι λύσεις παρά τις όποιες διαφωνίες μας και θα εισακουστούν τα αιτήματά μας.
Καλημέρα και καλή δύναμη.
Πηγή: Taxheaven
